Strona główna
english
polski

Odwet Górski i Polska Armia Odwet

Stanisław Mamak, syn Józefa i Agnieszki z domu Bednarz, ur. 9 czerwca 1913 roku w Sowlinach, pow. limanowski. Żołnierz, rolnik, działacz ludowy, wiceburmistrz miasta Limanowa. Od lipca 1951 związany z Odwetem Górskim, pseud. Zew Gór, członek sztabu i pełnił funkcję szefa służby administracyjnej. Aresztowany 25 kwietnia 1952 roku za udział w antykomunistycznej organizacji Odwet Górski przez WUBP w Krakowie i skazany na dożywotnie więzienie, po apelacji wyrok zmieniono na 12 lat. W 1956 na mocy amnestii został zwolniony z więzienia. Intensywnie inwigilowany przez komunistów szczególnie w latach sześćdziesiątych
Pochodził z rodziny chłopskiej, jego ojciec był działaczem ludowym. Stanisław Mamak posiadał wykształcenie średnie, szkołę powszechną (6 klas) ukończył w Sowlinach, gimnazjum (5 klas) w Nowym Sączu, a 6 klasę gimnazjum – w Świeciu nad Wisłą, gdzie mieszkał u brata. Z materiałów UB wynika, że mieszkał pod adresem Limanowa 373, podany jest również inny adres, ul. Świerczewskiego 41. Pracował jako rolnik, rodzina posiadała wielohektarowe gospodarstwo rolne (17 ha), oraz prowadził zakład betoniarski w Sowlinach. W 1937 został powołany do wojska w II P.S.P. w Sanoku. W okresie przedwojennym służył jako zawodowy podoficer w Korpusie Ochrony Pogranicza w Żytyniu, w marcu 1939 przeniesiony z całym batalionem do Starego Sącza. Brał udział w wojnie obronnej 1939 roku, a potem aktywnie działał konspiracji. W lutym 1940 roku aresztowany na trzy miesiące przez gestapo, później przez okres półtora roku musiał meldować się na żandarmerii niemieckiej, początkowo codziennie, później co 2-3 dni. Od stycznia 1941 roku pracuje w Rafinerii Nafty w Sowlinach, gdzie uczestniczy w antyniemieckim sabotażu. Był członkiem Komendy Powiatowej BCH, dowódcą plutonu gospodarczego, dowódcą kompanii, dowódcą batalionu. Ujawnił się w połowie 1945 roku. Zatrzymany przez WUPB w Krakowie 2 grudnia 1946, zwolniony 24 grudnia 1946 z powodu braku dowodów. Po wyzwoleniu był aktywnym działaczem PSL Stanisława Mikołajczyka i jako reprezentant tej partii pełnił funkcję wiceburmistrza miasta Limanowa. Po sfałszowanych wyborach 1947 w obawie przed aresztowaniem uciekł z Limanowej i zamieszkał w Kędzierzynie-Koźlu, gdzie pracował w Spółdzielni Inżynierskiej Budowy Domów i Mostów. Wiosną 1949 wraca do Limanowej. Od lipca 1951 związany z Odwetem Górskim, pseud. Zew Gór, zostaje członkiem sztabu i pełnił funkcję szefa służby administracyjnej. W lutym 1952 przekazał raport dotyczący gminy Mszana Dolna, który zawierał informacje o obiektach przemysłowych, handlowych, oświatowych oraz wykaz funkcjonariuszy i działaczy komunistycznych. Posiadał niezdaną po ujawnieniu broń palną (pistolet i amunicję), który przekazał Zbigniewowi Makusz-Woronicz.. Aresztowany 25 kwietnia 1952 roku za udział w antykomunistycznej organizacji Odwet Górski przez WUBP w Krakowie i skazany na dożywotnie więzienie, po apelacji wyrok zmieniono na 12 lat. W 1956 na mocy amnestii został zwolniony z więzienia. Intensywnie inwigilowany przez komunistów szczególnie w latach sześćdziesiątych.

Pliki do pobrania: