Odwet Górski i Polska Armia Odwet
- Jesteś tutaj:
- Strona główna
- Projekty
- Odwet Górski i Polska Armia Odwet

Zasadniczym celem członków Odwetu Górskiego było odzyskanie przez Polskę niepodległości. Nie posiadamy obecnie informacji, czy Odwet Górski był oddolnym ruchem patriotycznym, czy powstał z inspiracji służb specjalnych w celu zniszczenia, zastraszenia polskich patriotów z terenu powiatu limanowskiego i nowosądeckiego. Od 24 kwietnia do 9 maja 1953 roku aresztowano 40 osób. Zapadło 17 wyroków, 2 osoby otrzymały wyrok śmierci, 3 osoby dożywocie, 1 osoba – 15 lat więzienia, 3 osoby – 13 lat, 1 osoba – 12 lat, 2 osoby – 10 lat, 1 osoba – 8 lat, 2 osoby – 2 lata, 1 osoba – 1 rok. Odnośnie pozostałych 23 aresztowanych osób obecnie nie mamy danych.
Organizację Odwet Górski rozpracowywał Wydział III Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Krakowie, zakładając sprawę agenturalną pod kryptonimem Tartak. Do aresztowania członków Odwetu Górskiego przyczynili się pozyskani Tajni Współpracownicy: Woda (Rybka Stanisław, ojciec Jan, matka Zofia Migacz, ur. 1 maja 1919 w Łącku, zam. Kamienica 245), Jesion (?), Kuba (Ajdukiewicz Mieczysław, ojciec Władysław, matka Barbara Jędrzejek, zam. Nowy Sącz, Ogrodowa 70, związany z grupą Dymla Wiarusy i z grupą Srebrnego), Wicher (Śmierciak Franciszek, ojciec Tomasz, matka Aniela Matusiak, ur. 8 września 1922 w Bulowicach, pow. Bielsko-Biała, zam. Mordarka 169, żołnierz AK/BCH), Kołowski (?), Kalina (Józef Opyd syn Wawrzyńca, Kamienica), Szary (?) oraz pracownicy PUBP w Limanowej i Nowym Sączu oraz Departamentu III MBP.
Polska Armia Odwet – tajna niepodległościowa organizacja o charakterze zbrojnym i partyzanckim, pod koniec swojego istnienia antykomunistyczna grupa przetrwania. Powstała na Sądecczyźnie jesienią 1951, działała do 10 lipca 1955 roku. Dowódcą organizacji był Stanisław Perełka, pseud. Dębiński. Powstała z inspiracji dowódcy Odwetu Górskiego Zbigniewa Makusza Woronicza, pseud. Montana, który zakładał, że Odwet będzie składał się z kilku oddziałów i działał w kilku powiatach. Polska Armia Odwet była ostatnim partyzanckim oddziałem antykomunistycznym na terenie ziemi limanowskiej, sądeckiej oraz nowotarskiej.
Pliki do pobrania:
- Archiwum Odwetu Górskiego znalezione u Kukawskiego. Przesłane płk. Różańskiemu 5.05.1952 (PDF, 33.42 MB, ilość pobrań: 202)
- Odwet Górski Raport z maja 1981 (PDF, 954.77 KB, ilość pobrań: 196)
- Kwestionariusz osobowy 40 osób z Odwetu Górskiego - WKMO Kraków 1981 (PDF, 7 MB, ilość pobrań: 223)
- Proces pokazowy Polska Armia Odwet od 14.10.1952 (PDF, 9.95 MB, ilość pobrań: 197)
- Polska Armia Odwet - WUBP w Krakowie Charakterystyka z 9.07.1952 (PDF, 1.26 MB, ilość pobrań: 179)
- Charakterystyka Polskiej Armi Odwet WUBP Kraków 9.07.1952 (PDF, 1.31 MB, ilość pobrań: 173)
- Stanisław Wałach notatki - wykaz dowódców oraz odręczne notatki o działalności antykomunistycznej na terenie woj. krakowskiego 1 (PDF, 11.52 MB, ilość pobrań: 106)
- Odwet Górski - raporty specjalne, przesłuchania członków Odwetu Górskiego i inne (PDF, 47.59 MB, ilość pobrań: 113)
- TW Klenina i TW Wacław - Józef Opyd syn Wawrzyńca (PDF, 14.73 MB, ilość pobrań: 144)
- TW Wicher - Franciszek Śmierciak s. Tomasza, Mordarka (PDF, 11.07 MB, ilość pobrań: 179)
- TW Woda - Stanisław Rybka s. Jana, Kamienica (PDF, 9.3 MB, ilość pobrań: 173)
- TW KUBA - Mieczysław Ajdukiewicz s. Władysława, Laskowa (PDF, 12.47 MB, ilość pobrań: 167)
Aktualności
Józef Opyd ur. 22.03.1926 w Kamienicy, syn Józefa i Karoliny. Pracownik Państwowego Tartaku w Kamienicy. Przystąpił do Odwetu Górskiego w październiku 1951 roku, przybrał pseud. Bystry. Od momentu aresztowań w kwietniu 1952 roku członków Odwetu Górskiego ukrywał się. Aresztowany 9 lipca 1954 roku.
Władysław Olchawa, pseud. Góral, Twardy, ur. 6 września 1925 roku w Olszance, syn Wojciecha i Franciszki z domu Golanka. Zamieszkały Olszanka 16. Rolnik. 4 kwietnia 1947 w PUBP w Nowym Sączu ujawnił swoją przynależność do niepodległościowych, antykomunistycznych oddziałów partyzanckich Stanisława Piszczka, pseud. Okrzeja, i Mariana Mordarskiego, pseud. Śmig, oraz zdał broń. Aresztowany 16 kwietnia 1952 „jako podejrzany o przynależność do kontrrewolucyjnej organizacji”. Oskarżony o udzielanie pomocy Polskiej Armii Odwet – Stanisława Perełki, posiadanie pistoletu TT (styczeń–czerwiec 1947) oraz pistoletu P.38 (od czerwca 1947 do października 1951). Oskarżony o podjęcie pozorowanej współpracy z UB i udzielenie informacji o tym Wojciechowi Jopowi oraz poinformowanie go o tym, że ma za zadanie ustalenie jego miejsca pobytu, „co stanowiło tajemnicę państwową”. 23 września 1952 roku został skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Krakowie na dożywotnie więzienie i utratę praw publicznych i obywatelskich na lat 5 oraz przepadek mienia na rzecz Skarbu Państwa.
Piotr Olszak syn Piotra i Marii z domu Świechowska, ur. 5.04.1917 roku w Mokrej Wsi. Zamieszkały Podegrodzie 111.
Józef Olszak syn Piotra i Marii z domu Świechowska, ur. 22.10.1919 roku w Mokrej Wsi gm. Podegrodzie. Zamieszkały Naszacowice 10.
Anna Stachoń córka Józefa i Marii z domu Potoniec, ur. 15.09.1916 roku w Jadamwoli. Zamieszkała Olszanka 53 pow. Nowy Sącz.
Stanisław Skoczeń syn Józefa i Marii z domu Kościsz, ur,31.03.1925 roku w Podegrodziu. Zamieszkały Podegrodzie 3a pow. Nowy Sącz.
- Strona główna
- Kontakt
- Polityka plików cookie
- Mapa serwisu
- Licznik odwiedzin: 401969
copyright @ 2024 Stowarzyszenie Artystów fabs